Większości z nas akwarium kojarzy się z rybami, ewentualnie z innymi wodnymi stworzeniami. Rośliny natomiast zazwyczaj traktujemy jako element dekoracji, potrzebny do stworzenia rybom odpowiednich warunków życia. A co jeśli to roślinność jest dla akwarysty głównym obiektem zainteresowania? Wówczas stworzyć może niezwykle atrakcyjne akwarium roślinne.

Czym wyróżnia się akwarium roślinne?

Rośliny znajdziemy w wielu akwariach, mianem roślinnych przyjęło się jednak określać te zbiorniki, w których odgrywają one główną rolę. I to właśnie im staramy się stworzyć idealne warunki do życia. Ryby schodzą tu na drugi plan, będąc jedynie dopełnieniem całości - choć oczywiście dość istotnym.

Przedmiotem uprawy mogą być wszystkie gatunki roślin akwariowych, niemniej jednak ich wybór do konkretnego zbiornika nie jest przypadkowy. Powinny tworzyć miłą dla oka kompozycję, dlatego wybieramy gatunki, które mają odpowiednią wielkość, pokrój, kształt liści a nawet kolor oraz dobrze się ze sobą komponują i pasują do zaplanowanej aranżacji. Oczywiście wystrój zbiornika stanowić mogą również elementy nieożywione: piasek, żwir, kamienie, skały i korzenie drzew.

Jak zaznaczyłem powyżej, ryby i inne wodne stworzenia w akwarium roślinnym są tylko dodatkiem do roślin. Bez nich jednak zbiornik wydaje się niepełny. Zwierzęta wprowadzają do niego do statycznej kompozycji roślinnej wprowadzają element dynamiczny, a w wielu przypadkach także kolor. Wybiera się gatunki atrakcyjne, które dobrze prezentują się na tle roślin, łagodne i towarzyskie a przede wszystkim takie, które nie niszczą roślin. W akwariach roślinnych hoduje się głównie ryby i krewetki słodkowodne.

Akwaria roślinne to zawsze akwaria słodkowodne. Ze względu na bogatą szatę roślinną zbiorniki muszą być odpowiednio oświetlone i regularnie nawożone. Do filtracji stosuje się głównie wydajne filtry zewnętrzne, gdyż nie zajmują miejsca wewnątrz zbiornika, nie szpecąc go jednocześnie.

Jakie rodzaje akwariów roślinnych istnieją?

Wyróżniamy dwa podstawowe typy akwarium roślinnego: akwarium holenderskie oraz akwarium naturalne, zwane również japońskim.

 Akwarium holenderskie

Akwarium holenderskie narodziło się w latach 30 XX wieku w Holandii (stąd nazwa). Jego ideą jest stworzenie wspaniałego podwodnego ogrodu, który zachwyca barwami. Zbiornik w stylu holenderskim charakteryzuje się ogromnym przepychem i bogactwem kolorów.

W akwarium holenderskim najbardziej rzuca się w oczy bogata szata roślina – nieożywionych elementów dekoracji jest niewiele. Obsadę stanowi kilkadziesiąt nawet gatunków o różnym pokroju, kształcie liści i barwie, które pokrywają około 80% powierzchni dna. Rośliny sadzi się według ściśle określonych zasad. Jedną z nich jest ta, by znajdujące się obok siebie gatunki różniły się wielkością, pokrojem, kształtem lub kolorem liści.

Akwaria holenderskie to zbiorniki duże i bardzo duże, dzięki czemu można sadzić więcej różnorodnych roślin. Większe gabaryty zbiornika zwiększają również liczbę gatunków ryb, które możemy hodować. Dobiera się je podobnie jak rośliny – poszczególne gatunki powinny różnić się od siebie kolorem, wielkością i kształtem. Ważne jest również to, by zasiedlały wszystkie strefy akwarium: przypowierzchniową, środkową i denną.

Akwarium naturalne (akwarium japońskie)

Akwaria naturalne zwane są również akwariami japońskimi. Różnią się one bardzo od akwariów holenderskich – nie odznaczają się bowiem ani wielkim bogactwem kolorów, ani ogromną liczbą gatunków roślin. Ojcem akwarystyki naturalnej jest Japończyk Takashi Amano, który pierwszy zbiornik utrzymany w tym duchu zaprezentował w 1980 roku.

Kluczową rolę w aranżacji zbiorników w stylu naturalnym odgrywają skały, kamienie i korzenie, których ułożenie, wielkość, kształt i faktura mają ogromne znaczenie. Obsadę roślinną stanowi zwykle bardzo ograniczona liczba gatunków – czasami nawet jeden. Ważne, by rośliny dobrze komponowały się z nieożywionymi elementami dekoracji, tworząc piękne podwodne krajobrazy. Zależnie od rodzaju użytych elementów dekoracji, ich ułożenia i posadzenia roślin wyróżniamy cztery style w akwarystyce naturalnej: iwagumi, ragwork, ryuboku i mizube.

W odróżnieniu od zbiorników holenderskich, wielkość zbiornika nie ma większego znaczenia. Akwaria w stylu naturalnym mogą być zarówno bardzo duże jak i bardzo małe. Ich zwierzęcych mieszkańców dobiera się tak, by razem nieożywioną dekoracją i roślinami tworzyły harmonijną całość. W małych zbiornikach często hoduje się krewetki słodkowodne, które zyskały na popularności między innymi dzięki Takashi Amano – jedna z nich została nawet nazwana na jego cześć krewetką Amano.

 Tekst: Jacek P. Narożniak